Nick van Oijen
dh4b
Voorwoord onderzoek 1
Dit onderzoek is gedaan door Nick van Oijen en Rick Moeling. Toen we begonnen aan het project wisten we nog niet goed wat we nou precies wilde onderzoeken omdat er zoveel verschillende onderwerpen zijn rond om architectuur. We kwamen op het idee om de kubuswoningen in Rotterdam te nemen als onderwerp maar dit is erg ver weg en we wilde voor de meet & greet graag gaan kijken bij een woning. Na een tijdje inlezen over het onderwerp kwamen bij de bolwoningen in den Bosch dat leek ons wel wat voor het onderzoek hier zijn we uiteindelijk mee aan de gang gegaan.
Inleiding
Wij hebben ons ckv-onderzoek gedaan over de bolwoningen in den Bosch. Toen we ons onderwerp wisten hebben wij een hoofdvraag en een aantal deelvragen opgesteld. Door middel van het beantwoorden van de deelvragen konden we tot het antwoord van de hoofdvraag komen. Om tot de antwoorden van de deelvragen te komen zijn we op internet gaan zoeken naar antwoorden op onze vragen. Tijdens het onderzoek zijn wij ook nog naar Den Bosch geweest om de bolwoningen van binnen en buiten te bekijken. We denken dat het een goed onderzoek is omdat we meer te weten zijn gekomen over de manier van denken van een architect die zich wil onderscheiden van andere architecten. Hierdoor hebben we een beter beeld gekregen van de moderne architectuur.
Inhoud
Hoofdvraag: Welke rol hebben de bolwoningen in Den Bosch gespeeld in de moderne architectuur?
Deelvragen:
-
Wat zijn de bolwoningen in Den Bosch
-
Wie heeft de bolwoningen gemaakt
-
Wat verstaan we onder moderne architectuur
-
Hoe is het bouwproces verlopen
-
Welke soortgelijke woningen kennen we
gemaakt door: Nick van Oijen, Rick Moeling
dh4b
Dit is de voorkant van een bolwoning zoals je ziet zit er ook nog een klein schuurtje bij voor extra opberging.
Dit is het informatie bord dat staat bij de bolwoningen in denbosch. Op dit bord staat hoe de bolwoningen zijn ingedeeld en zijn ontstaan.
Dit is een van de belangrijkste kamers van de bolwining de slaap kamer. Zoals je ziet is alles heel compact ingericht je licht als het ware op je kleding kast. Verder kan er een 2 persoonsmatras op dus de bolwoning kan gebruikt worden voor 2 personen.
deelvragen
DV1: Wat zijn de bolwoningen in Den Bosch?
De bolwoningen in Denbosch zijn rondvormige woningen op een kolom in de maaspoort in de stad ‘s-Hertogenbosch in de straat met de naam bollenveld . Er zijn in totaal 50 woningen van gemaakt in de stad den bosch. De bolwoningen zijn gebouwd met het geld dat bestaat uit de subsidies voor experimenteel bouwen Wat in 1968 werd ingesteld. Het ging vooral op de vormen van de woningen en de bolwoning is er een van. Het heeft een groot succes gehad wand alle 50 de woningen zijn verhuurd aan mensen die er in wonen. De bolwoningen staan aan de rand van een nieuwbouwwijk waardoor deze veel aandacht krijgen. De bolwoning leverde ook een onconventionele en afwijkende plattegrond op. Verder zijn de bolwoningen als volgt ingedeeld, het toilet en de badkamer zijn in het midden van de bolwoning geplaatst, de woonkamer is recht boven gelegen en de slaapkamers recht onder van de bolwoning. Ook is er nog een berging deze bevind zich in de kolom onder en naast de trap naar boven. De berging is gemaakt van polyester. Verder zijn de bolwoningen zeer populair voor bezoekers van heel de wereld. De bolwoningen hebben een doorsneden van 5 en een half meter en zijn gemaakt van cement daarbij is ook glasvezel aan toe gevoegd waardoor het extra versterkt word en de structuur gehouden word. De bolwoning is eigenlijk onderdeel van een soort paalwoning. De bolwoningen hebben in totaal een oppervlak van ma liefst 50 vierkante meter. De bolwoningen zijn daardoor ook bestemd voor 1-2 personen. De bolwoningen worden verhuurd door Brabant wonen van Den bosch.
DV2: Wie heeft de bolwoningen gemaakt?
De bolwoningen zijn jaren 1970 ontworpen door Dries Kreijkamp en gebouwd in de jaren 1980. Ze liggen aan de straat met de naam Bollenveld. De in 1937 in Tegelen geboren Kreijkamp heeft een kunst opleidingen gevolgd in Eindhoven, Arnhem, Maastricht en Antwerpen. In 1964 werkte hij in de Koninklijke Nederlandse Glasfabriek, waar hij kristallen bolvormen ontwikkelde. In 1965 ontwikkelde hij in Denemarken zijn eerste bolwoningen, gemaakt van hout en aluminium. Zo kwam hij tot de veronderstelling dat de vorm van een bol de meest organische en natuurlijke vorm in de natuur is.
Kreijkamp heeft onder andere in Ossendrecht en Curaçao academies opgestart. Ook had hij aanstellingen in Den Bosch en Tilburg als docent beeldhouwen en vormgeving in moderne materialen en was hij als docent verbonden aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ook heeft hij kleding ontworpen en beelden vervaardigd. Nog een mooi weetje kreijkamp woonde voor een langen tijd in vlijmen en is daar uiteindelijk ook op 77 jarige leeftijd gestorven.
DV3: Wat verstaan we onder moderne architectuur?
Moderne architectuur wordt vandaag der dag omschreven als vrije tot zeer vrije vormen en er wordt volop gebruik gemaakt van speelse en geavanceerde technologische oplossingen. De gebouwen van de moderne architectuur hebben meestal geen ornamenten of details het gaat echt om het hele gebouw en niet om de mooie details en uitsteeksels die je bijvoorbeeld bij kerken veel ziet.
moderne architectuur is ontstaan rond 1960 en werd vroeger graag door critici weggezet als kleurloos en saai. Tegenwoordig is dat niet meer zo omdat we allemaal nieuwe technieken hebben ontwikkeld om dingen die eerst niet konden nu wel mogelijk te maken. Internationale Stijl en het Modernisme zijn de stromingen die vervolgens tot de Postmodernistische architectuur lijden.
Gebouwen die gemaakt zijn door moderne architectuur stralen vaak status en kracht uit. Het is altijd een gebouw dat niet is gebouwd voor de functie maar de vorm is meestal nog belangrijker. De vromen die
gebruikt worden zijn vaak hele ronden of juist hele strakke vormen en lijnen. Het is niet echt zo zeer een gebouw waarna je uren kan kijken en alle details te zien maar gewoon een gebouw waarnaar de blijft kijken omdat de vormen zo apart zijn.
DV4: Hoe is het bouwproces verlopen?
De bolwoningen zijn ontworpen door de beeldhouder/architect Dries Kreijkamp. Zijn passie ligt bij de bol en zo is hij op het idee gekomen een bolwoning te ontwerpen dit was volgens hem de meest natuurlijke vorm voor een woning. Na het ontwerp worden in 1984 de woningen gebouwd met hulp van subsidie voor experimenteel wonen. Het heeft dries maar liefst 4 jaar gekost om de ambtenaren voor zijn ideeen te winnen. Toestemming van den haag was nodig om de subsidie te krijgen. Uiteindelijk werd de subsidie gegeven onder de voorwaarde dat de woningen niet duurder dan des tijds 92.000 gulden uit zouden komen. Dat is omgerekend zo'n 40 000 euro.
De woning bestaat uit twee delen het onderste gedeelte de ronde cilinder waar in de voordeur trap en berging zitten. Boven op deze cilinder zit een bol met een diameter van 5,5 meter. Deze bestaat uit verschillende niveaus op deze niveaus zit een toilet en een douche verder heb je een zitkamer slaapkamer en keuken. Verder heeft elke bol nog een kleine tuin van zo'n 50 vierkante meter. In de woning is gebruik gemaakt van ronde ramen. Dries ging in samenwerking met dsm opzoek naar een brandveilig polymeer om het cement mee te versterken dit polymeer werd in de vorm bananenschillen aan elkaar gemaakt. Daarna is de bouw verder doorgezet door nbm.
In de jaren 90 bleek toch dat de constructie niet zo goed was als gedacht. Bij enkele bewoners was er sprake van lekkages ook zou het beton in meerdere bolwoningen zijn gaan scheuren. Bij een van de bolwoningen was het zelfs zo erg dat een deel van de woning verzakte. Maar na overleg met de bewoners werd er toch gekozen voor een hevige restauratie waardoor de bolwoningen nu nog steeds te zien zijn in het straatbeeld van Den Bosch.
DV5: Welke soortgelijke gebouwen kennen we?
Kubuswoningen
In Nederland is er vaker geëxperimenteerd met bijzondere vormen van architectuur. Zo hebben we in Rotterdam de kubus woningen deze zijn na de tweede wereldoorlog bedacht als reactie op de grijze moderne wederopbouw van Rotterdam. Piet Blom de architect ging er van uit dat huizen op de maat van mensen gebouwd moesten worden door ze op te bouwen uit kleine herkenbare elementen. Hij werkte door op het idee van Le Corbusier door te bouwen op kolommen zodat de ruimte eronder nog gebruikt zou kunnen worden. Zo kwam de kubuswoning tot stand en in 1974 en 1975 werden dan ook de eerste woningen gebouwd in Helmond als voorproef van het grotere project in Rotterdam. Later werden ook de woningen in Rotterdam gerealiseerd rondom het theater 't speelhuis er zijn toen 18 kubuswoningen gebouwd.
Indeling van de kubuswoningen
De kubus woningen bestaan uit drie lagen onderin heb je wat het straathuis wordt genoemd de keuken en woonkamer. In het midden heb je het hemelhuis hier is ruimte voor slaapkamers. Boven in de kubuswoning zit de loofhut hier is plek voor een klein tuintje op een serre. Het trappenhuis bevindt zich in de kolom waar de woning op rust.
Vergelijken met Bolwoningen
Het idee van wonen op een kolom/cilinder is bij beide hetzelfde verder komt de indeling ook vrijwel overeen met elkaar. Zo bestaan ze beide uit 3 lagen ook staan beide in of vlak bij de stad. Die drie lagen bestaan ook in beide gevallen uit een slaapgedeelte een was gedeelte en een leefgedeelte.
De keuken van de bolwoning staat ook gelijk in de woonkamer op de bovenste verdieping.
Dit is de achterkant van een bolwoning. Zoals je ziet zijn de ramen in de bolling van de woning mee gemaakt en zoals je ziet is het schuurtje ook voorzien van ramen en is nog redelijk groot. Je zou er een aantal fietsen of een scooter in kwijt kunnen.
Ook zijn we nog in de bolwoningen een kijkje gaan nemen. Op deze afbeelding kunt u de trap van de bovenste verdiepeng zien naar de begaande grond. zoals je ziet zijn de bolwoningen hoog dit komt mede omdat ze staan op betonen pilaren.
Dit is de badkamer van een bolwoning je ziet hier ook weer dat alles heel compact is ingedeeld om zoveel mogelijk ruimte te besparen. De afstand van de douche tot het toilet schilt maar 1,5 meter.
Dit is de bovenste verdieping van de bolwoningen hier heb je de woonkamer met de keuken. Dit is ook gelijk de grootste kamer van de bolwoningen en makkelijk met 2 personen in te leven.
Meet & Greet
Voor onze meet & greet hadden we bedacht om langs te gaan bij de bolwoningen in Den Bosch. Door wat rond te kijken op internet kwamen we er achter dat Brabant wonen deze bolwoningen verhuurt. Toen we dit wisten hebben we het bedrijf gebeld en ze vertelde dat op maandag 1 november iemand in een leegstaande bolwoning ging kijken om te weten wat er nog moest gebeuren voor deze weer verhuurt kon worden. Dit was voor ons de perfecte kans om in een bolwoning te kijken we hadden afgesproken om 2 uur. Eenmaal aangekomen na een lange fietsrit konden we een kijkje nemen toen we binnenkwamen merkten we meteen dat het niet allemaal meer het nieuwste van het nieuwste was. Het was redelijk ouderwets en toen we de trap om gingen werd al snel duidelijk dat het een 1 persoons woning is alles is erg klein, je zou er misschien net met 2 personen kunnen wonen. De persoon waar we een afspraak hadden liet ons ook zien dat het ontwerp niet ideaal is omdat de woning opgedeeld is in 2 helften is er in de naad lekkage opgetreden. Verder is het wel erg knus ingedeeld en is er gebruik gemaakt val alle ruimte die er is.
Onze mening over de bolwoning
Rick: het is een bijzonder ontwerp en een leuk contrast in de wijk maar als je binnenstapt in de woning merk je al snel hoe klein het is. Ik vind het persoonlijk wat te klein en aangezien je in een bol woont en dus voor vrij wel alles zelf een oplossing moet vinden zoals bijvoorbeeld gordijnen zou ik er niet graag in wonen. Dat wil niet zeggen dat ik het geen leuk plek vind sterker nog als je voor het bollenveld staat begin je spontaan te lachen ik denk dat dat het ook wel weer een bijzondere plek maakt.
Nick: toen ik bij de bolwoningen aan kwam had ik gelijk het idee dat het allemaal heel knus is en dicht op elkaar gebouwd is. Nadat we in de bolwoning binnen mochten komen vond ik het zelf wel meevallen. Ikzelf vind het groot zat als je er in je eentje woont zodra dat ik er met w personen zou gaan wonen zou ik het zelf te klein vinden.
Conclusie
In de conclusiegaan we antwoord geven op de hoofdvraag.
Hoofdvraag: Welke rol hebben de bolwoningen in Den Bosch gespeeld in de moderne architectuur?
De bolwoningen in den Bosch hebben een rol gespeeld op de moderne architectuur omdat de moderne architectuur niet gaat om de functie van de woning maar meestal is de vorm van de woning nog veel belangrijker. De bolwoningen zijn ontworpen door de beeldhouder/architect Dries Kreijkamp. Zijn passie ligt bij de bol en zo is hij op het idee gekomen een bolwoning te ontwerpen. De bolwoningen zijn voor een deel afgeleid van de kubus woningen ze zijn beiden voorzien van een kolom waar ze op zijn gebouwd. Deze bijzondere vormen hebben vele architecten geinspireerd om gebruik te maken van andere vormen dan gebruikelijk. Beide zijn ze gebouwd op het onderzoek van experimenteel bouwen wat in 1968 is opgericht. Hierdoor konden de woningen gerealiseerd worden.
Taakverdeling
Omdat Nick en ik goede vrienden zijn ging het samenwerken erg goed soms was het tijdens de les wat te gezellig maar dat hebben we goed opgepakt en zijn hard aan de gang gegaan. We hebben gekozen om alles eerlijk te verdelen zo deed ik een deelvraag meer maar hoefde ik wat minder te doen aan het verslag. Verder hebben we een erg leuk onderzoek gehad door de meet & greet het koste wat tijd en moeite om er te komen maar hebben er wel veel van geleerd.
Reflectie & evaluatie
De samenwerking ging erg goed we hadden duidelijke afspraken gemaakt over wie wat deed en daardoor is het goed gekomen we hadden soms iets meer in de les kunnen doen dit zijn toch kostbare uren waarvan er zeker een paar verspild zijn. Hier kunnen we de volgende keer op verbeteren.
Bronvermelding:
Van bolwoningen tot monsters: Maaspoort - indebuurt Den Bosch
Digibron.nl, Bouw bolwoningen i duurt vier maanden |
Bolwoningen (denbosch-cultuurstad.nl)
https://www.scribd.com/document/397747203/wat-is-moderne-architectuur
https://www.bastionoranje.nl/index.php?pagina=nieuws&categorie=80&artikel=11065